⚖️ Miras Hukuku

Miras hukuku, bir kişinin vefatından sonra geride bıraktığı malvarlığının kimlere, hangi oranlarda ve hangi hukuki yollarla geçeceğini düzenleyen temel hukuk alanıdır. Bu alan, sadece mirasçıların belirlenmesini değil; aynı zamanda vasiyetnamenin geçerliliğini, saklı payların korunmasını, mirasın reddi gibi kritik süreçleri de kapsar. Kenan Uysal Hukuk Ofisi, miras hukuku alanında mevzuata dayalı, teknik olarak eksiksiz ve dijital başvuruya uygun çözümler sunar. Miras hukuku kapsamındaki tüm dava türlerinde, hızlı iletişim, mobil uyumlu içerik ve kullanıcı dostu yönlendirme ile yanınızdayız.

⚖️ Miras

Miras, bir kişinin vefatından sonra geride bıraktığı malvarlığının, haklarının ve borçlarının yasal mirasçılara geçmesini ifade eder. Miras süreci, sadece mal paylaşımı değil; aynı zamanda hukuki sorumlulukların devri, saklı payların korunması ve vasiyetname gibi özel düzenlemeleri de içerir. Türk Medeni Kanunu, mirasın kimlere, hangi oranlarda ve hangi hukuki yollarla geçeceğini ayrıntılı şekilde düzenler. Miras işlemlerinde teknik doğruluk, süre takibi ve dijital başvuru desteği kritik öneme sahiptir.

🔵 Miras, bir kişinin vefatından sonra geride bıraktığı malvarlığının, haklarının ve borçlarının yasal mirasçılara geçmesini ifade eder.
🟢 Miras, sadece taşınmazlar değil; banka hesapları, alacaklar, borçlar, sözleşmeler ve dijital varlıkları da kapsar.
🟣 Miras süreci, ölüm anında başlar ve Türk Medeni Kanunu’na göre yasal mirasçılar arasında belirli oranlarla paylaştırılır.

📘 Mevzuat Dayanağı: TMK m. 495 ve devamı

🧑‍⚖️ Muris (Miras Bırakan)

🔵 Muris, mirasın sahibi olan ve ölümünden sonra malvarlığını devreden kişidir.
🟢 Muris, sağlığında yaptığı işlemlerle (bağış, satış, vasiyetname) mirasın paylaşımını doğrudan etkileyebilir.
🟣 Murisin iradesi, saklı paylı mirasçının hakkını ihlal edemez; aksi durumda tenkis veya iptal davaları gündeme gelir.

📘 Mevzuat Dayanağı: TMK m. 495 ve ilgili hükümler

👨‍👩‍👧‍👦 Mirasçılar

🔵 Mirasçılar, murisin malvarlığını devralan kişilerdir ve mirasın hukuki muhataplarıdır.
🟢 Mirasçılar ikiye ayrılır:

👨‍⚖️ Yasal Mirasçılar

Yasal mirasçılar, Türk Medeni Kanunu’na göre miras bırakanın ölümünden sonra kendiliğinden miras hakkı kazanan kişilerdir. Yasal mirasçılar, kanunda belirlenen zümre sistemine göre sıralanır ve mirasın paylaşımı bu sıralamaya göre yapılır.

🔵 Yasal mirasçılar arasında altsoy (çocuklar, torunlar), üstsoy (anne, baba, büyük anne-baba), eş ve kardeşler yer alır.
🟢 Yasal mirasçılar, miras bırakanın vasiyetname düzenlememesi veya miras sözleşmesi yapmaması halinde doğrudan miras hakkı kazanır.
🟣 Yasal mirasçılar arasında öncelik sırası vardır: altsoy varsa üstsoy mirasçı olamaz; eş ise her zümreyle birlikte mirasçı olabilir ancak payı değişir.

📊 Yasal Mirasçılık Zümreleri

  • Birinci zümre: Altsoy (çocuklar, torunlar)
  • İkinci zümre: Anne, baba ve onların altsoyu (kardeşler)
  • Üçüncü zümre: Büyük anne-baba ve onların altsoyu (amca, hala, teyze vb.)

📘 Mevzuat Dayanağı: TMK m. 495–501

📜 Atanmış Mirasçılar

Atanmış mirasçılar, miras bırakanın kendi iradesiyle belirlediği ve mirasın tamamına veya bir kısmına hak tanıdığı kişilerdir. Atanmış mirasçılar, vasiyetname veya miras sözleşmesi ile belirlenir ve yasal mirasçılardan farklı olarak kanuni sıraya bağlı değildir.

🔵 Atanmış mirasçılar, miras bırakanın vasiyetname ile belirlediği kişiler olabilir; bu kişiler akraba olmak zorunda değildir.
🟢 Atanmış mirasçılar, mirasın tamamına atanabileceği gibi belirli malvarlığı unsurlarına da atanabilir (örneğin bir taşınmaz, şirket hissesi).
🟣 Atanmış mirasçılar, saklı paylı yasal mirasçıların haklarını ihlal edemez; aksi durumda tenkis davası açılabilir.

📌 Atanmış Mirasçılık Yolları

  • Vasiyetname: Miras bırakanın tek taraflı ve ölümünden sonra geçerli olan irade beyanı
  • Miras sözleşmesi: Miras bırakan ile atanmış mirasçı arasında yapılan iki taraflı sözleşme

📘 Mevzuat Dayanağı: TMK m. 514–527

🟣 Mirasçılar arasında hak eşitliği, saklı payların korunması ve mirasın adil paylaşımı temel ilkedir.

📘 Mevzuat Dayanağı: TMK m. 495–501

🧮 Miras Payları

🔵 Miras payları, mirasçılar arasında mirasın hangi oranlarla bölüneceğini gösteren hukuki ölçüdür.
🟢 Miras payları, zümre sistemine göre belirlenir. Miras bırakanın çocukları varsa, anne-baba gibi üst zümreye miras geçmez.
🟣 Miras payları, eşin varlığına göre değişir. Aşağıda temel oranlar verilmiştir:

📊 Yasal Miras Pay Oranları

1. Miras bırakanın çocukları ve eşi varsa:

  • Eş: ¼
  • Çocuklar: ¾ (eşit olarak bölünür)

2. Miras bırakanın anne-babası ve eşi varsa:

  • Eş: ½
  • Anne: ¼
  • Baba: ¼

3. Miras bırakanın büyük anne-babası ve eşi varsa:

  • Eş: ¾
  • Büyük anne-baba: ¼ (eşit olarak bölünür)

4. Sadece eş varsa, diğer mirasçılar yoksa:

  • Eş: Tüm mirasın sahibi olur

5. Çocuklardan biri ölmüşse:

  • Onun payı kendi çocuklarına (torunlara) geçer

📘 Mevzuat Dayanağı: TMK m. 499–506

🛡️ Saklı Pay

🔵 Saklı pay, miras bırakanın vasiyetname veya bağış yoluyla ortadan kaldıramayacağı yasal mirasçı hakkıdır.
🟢 Saklı pay, miras hukukunda mirasçının korunmasını sağlayan anayasal güvencedir.
🟣 Saklı pay oranları aşağıdaki gibidir:

📊 Saklı Pay Oranları

  • Altsoy (çocuklar, torunlar): Yasal payın yarısı
  • Anne-baba: Yasal payın ¼’ü
  • Eş: Yasal payın tamamı

🔴 Saklı pay ihlali durumunda, saklı pay sahibi mirasçılar tenkis davası açarak mirasın yeniden dengelenmesini talep edebilir.
🟠 Tenkis hesabı yapılırken önce sağlığında yapılan bağışlar, sonra ölüme bağlı tasarruflar sırasıyla tenkise tabi tutulur.
🟡 Saklı payın korunması, mirasçılar arasında adil paylaşımın sağlanması ve hukuki güvenliğin temini açısından temel bir ilkedir.

📘 Mevzuat Dayanağı: TMK m. 506–512

⚖️ Miras Davaları

📜 Veraset İlamı Talebi

Amaç: Mirasçılık sıfatının ve pay oranlarının resmi olarak tespiti.
Yetkili Mahkeme: Sulh hukuk mahkemesi.
Mevzuat Dayanağı: Türk Medeni Kanunu (TMK) m. 598.
Detay: Miras bırakanın ölümünden sonra mirasçılar, mirasçılık belgesi almak için başvuruda bulunur. Bu belge, miras paylaşımı ve diğer işlemler için zorunludur. Dijital başvuru ve e-devlet entegrasyonu mümkündür.

Mirasçılık Belgesi Alınması

🧾 Terekenin Tespiti Davası

Amaç: Miras bırakanın tüm malvarlığının (aktif ve pasif) belirlenmesi.
Yetkili Mahkeme: Sulh hukuk mahkemesi.
Mevzuat Dayanağı: TMK m. 589.
Detay: Özellikle borçlu tereke durumlarında, mirasın reddi süresi içinde açılır. Banka kayıtları, tapu sorguları ve dijital varlıklar dahil edilebilir.

Tereke Tespiti Davası

🔐 Terekenin Korunması ve Yönetimi

Amaç: Mirasın yok olmasını veya zarar görmesini önlemek.
Önlemler: Mühürleme, kayyım atanması, defter tutulması.
Mevzuat Dayanağı: TMK m. 590–591.
Detay: Mirasçılar arasında anlaşmazlık varsa veya tereke risk altındaysa, mahkeme koruma tedbirleri alabilir. 

Terekede İhtiyati Tedbir

❌ Mirasın Reddi

Amaç: Mirasçının borçlardan sorumlu olmaması için mirası reddetmesi.
Süre: Ölüm tarihinden itibaren 3 ay.
Mevzuat Dayanağı: TMK m. 605–609.
Detay: Red işlemi sulh hukuk mahkemesine yazılı beyanla yapılır. Dijital dilekçe desteği ve süre takibi kritik önemdedir.

AVUKAT KENAN UYSAL HUKUK OFİSİ MİRASIN REDDİ SAYFAFINA BU LİNKTEN ULAŞABİLİRSİNİZ

🏠 Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şüyu)

Amaç: Miras kalan taşınmazların mirasçılar arasında paylaştırılması.
Yetkili Mahkeme: Asliye hukuk mahkemesi.
Mevzuat Dayanağı: HMK m. 698 ve TMK m. 640.
Detay: Paylı mülkiyet sona erdirilir; satış yoluyla veya aynen taksim yapılabilir. Tapu entegrasyonu ve bilirkişi desteği gerekebilir.

İzale-i şüyu davası

⚖️ Denklik (İstihkak) Davası

Amaç: Miras bırakanın sağlığında yaptığı bağışların miras paylarını etkileyip etkilemediğinin incelenmesi.
Mevzuat Dayanağı: TMK m. 669–675.
Detay: Özellikle çocuklar arasında eşitsiz bağışlar varsa, denklik sağlanması için dava açılır. Teknik hesaplama ve belge analizi gerekir.

Miras Sebebiyle İstihkak Davası

🛡️ Saklı Pay İhlali – Tenkis Davası

Amaç: Saklı paylı mirasçının hakkını ihlal eden tasarrufların iptali.
Mevzuat Dayanağı: TMK m. 506–512.
Detay: Vasiyetname veya bağış yoluyla saklı pay ihlal edilmişse, mirasçı tenkis talebinde bulunabilir. Süreler ve tasarruf türleri dikkatle incelenmelidir.

Tenkis Davası

🧾 Vasiyetnamenin İptali veya Tenfizi

Amaç: Vasiyetnamenin geçersizliğinin tespiti veya uygulanmasının sağlanması.
Mevzuat Dayanağı: TMK m. 595–604.
Detay: Vasiyetnamenin şekil şartlarına uygunluğu, ehliyet durumu ve irade sakatlığı incelenir. Noter onaylı belgeler ve tanık beyanları önemlidir.

Vasiyetnamenin İptali

⚠️ Muris Muvazaası Davası

Amaç: Miras bırakanın mirasçıyı mirastan mahrum bırakmak amacıyla yaptığı gizli bağışların iptali.
Mevzuat Dayanağı: TMK genel ilkeleri ve Yargıtay içtihatları.
Detay: Tapuda satış gibi gösterilen işlemler gerçekte bağış ise, muvazaa iddiasıyla tapu iptali ve tescil talep edilir. Teknik inceleme ve tanık desteği gerekebilir.

Muris Muvazaası

🏷️ Tapu İptali ve Tescil

Amaç: Muvazaalı veya haksız kazandırmaların iptali ve mirasçının adına tescil.
Yetkili Mahkeme: Asliye hukuk mahkemesi.
Mevzuat Dayanağı: TMK m. 1026 ve ilgili tapu mevzuatı.
Detay: Tapu kayıtlarının düzeltilmesi için açılır. Bilirkişi incelemesi ve tapu kayıtlarının teknik analizi gerekir.

Tapu İptali ve Tescil Davaları

🔄 Miras Payının Devri veya İptali

Amaç: Miras payının devrine ilişkin sözleşmelerin geçersizliği veya iptali.
Mevzuat Dayanağı: TMK m. 677.
Detay: Miras payı devri noter huzurunda yapılmalıdır. İrade sakatlığı, aldatma veya baskı varsa iptal talep edilebilir.

Miras Payının Devri

 

📤 Mirasın Paylaşımı Davası

Amaç: Terekenin mirasçılar arasında adil şekilde paylaştırılması.
Mevzuat Dayanağı: TMK m. 640 ve devamı.
Detay: Mirasçılar arasında anlaşma yoksa, mahkeme paylaşım yapar. Aktif ve pasif varlıklar dikkate alınır. Dijital başvuru ve süreç takibi önerilir.

AVUKAT KENAN UYSAL HUKUK OFİSİ MİRAS PAYLAŞIMI SAYFASINABU LİNK ÜZERİNDEN ULAŞABİLİRSİNİZ

📘 Miras Hukuku – Sık Sorulan Sorular (SSS)

🧑‍⚖️ Veraset İlamı Nedir ve Nasıl Alınır?

Veraset ilamı, bir kişinin ölümünden sonra mirasçılarının kimler olduğunu ve hangi oranlarda miras hakkına sahip olduklarını gösteren resmi belgedir. Sulh hukuk mahkemesine başvurarak veya noter aracılığıyla alınabilir. E-devlet üzerinden sorgulama yapılabilir ancak belgeyi almak için fiziki veya dijital başvuru gerekir.

📅 Veraset İlamı İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Başvuru için genellikle nüfus kayıt örneği, ölüm belgesi ve başvuran kişinin kimlik fotokopisi yeterlidir. Noter başvurularında T.C. kimlik numarası ile işlem yapılabilir. Mahkeme başvurularında dilekçe eklenmelidir.

❌ Mirası Reddetme Süresi Ne Kadardır?

Miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren 3 ay içinde sulh hukuk mahkemesine yazılı beyanda bulunarak miras reddedilebilir. Bu süre hak düşürücü niteliktedir. Süre geçtikten sonra reddetme mümkün değildir.

🛡️ Saklı Pay Nedir? Kimler Saklı Pay Sahibidir?

Saklı pay, miras bırakanın vasiyetname veya bağış yoluyla ortadan kaldıramayacağı yasal mirasçı hakkıdır. Altsoy (çocuklar, torunlar), anne-baba ve eş saklı pay sahibidir. Saklı pay oranları:

  • Altsoy için yasal payın yarısı
  • Anne-baba için yasal payın dörtte biri
  • Eş için yasal payın tamamı
    Saklı pay ihlali varsa tenkis davası açılabilir.

⚖️ Tenkis Davası Ne Zaman Açılır?

Saklı paylı mirasçının hakkı ihlal edilmişse, mirasın açılmasından itibaren 1 yıl içinde tenkis davası açılabilir. Bu dava ile bağışlar ve vasiyetler iptal edilmez, sadece saklı pay oranına göre azaltılır.

📄 Vasiyetname Geçersiz Sayılabilir mi?

Evet. Vasiyetname şekil şartlarına uyulmamışsa (örneğin el yazısı değilse, imza yoksa), miras bırakanın ehliyeti yoksa veya irade sakatlığı varsa iptal edilebilir. İptal davası, vasiyetin açılmasından itibaren 1 yıl içinde açılmalıdır.

📜 Vasiyetname Nasıl Hazırlanır?

Üç şekilde hazırlanabilir:

  • El yazılı vasiyetname: Tamamı el yazısı olmalı, tarih ve imza içermelidir.
  • Resmi vasiyetname: Noter huzurunda iki tanıkla düzenlenir.
  • Sözlü vasiyetname: Olağanüstü durumlarda iki tanıkla sözlü olarak yapılır.
    Her tür için TMK m. 595–598’deki şartlara uyulmalıdır.

🧾 Terekenin Tespiti Neden Gereklidir?

Tereke, miras bırakanın tüm malvarlığıdır. Tespiti, mirasın paylaşımı ve borçların belirlenmesi açısından zorunludur. Tapu kayıtları, banka dökümleri, araç ruhsatları, dijital varlıklar ve borç belgeleri incelenir. Mahkeme gerektiğinde kamu kurumlarından bilgi talep eder.

🔐 Terekenin Korunması İçin Ne Yapılabilir?

Mirasçılar arasında anlaşmazlık varsa veya malvarlığı risk altındaysa mahkeme geçici koruma tedbirleri alabilir:

  • Mühürleme
  • Defter tutulması
  • Kayyım atanması
    Bu işlemler terekenin zarar görmesini engeller.

🏠 Taşınmazlar Paylaşılamıyorsa Ne Yapılır?

İzale-i şüyu (ortaklığın giderilmesi) davası açılır. Taşınmaz satışa çıkarılır veya aynen taksim yapılır. Dava asliye hukuk mahkemesinde görülür. Satıştan elde edilen gelir mirasçılar arasında paylaştırılır.

📊 Miras Payları Nasıl Hesaplanır?

Miras payları, mirasçılar arasındaki zümreye göre belirlenir.

  • Eş + çocuklar varsa: Eş %25, çocuklar %75 (eşit bölünür)
  • Eş + anne-baba varsa: Eş %50, anne %25, baba %25
  • Sadece eş varsa: Eş tüm mirası alır
    Saklı paylar ayrıca korunur.

👨‍👩‍👧‍👦 Yasal Mirasçılar Kimlerdir?

Yasal mirasçılar:

  • Altsoy (çocuklar, torunlar)
  • Üstsoy (anne, baba, büyük anne-baba)
  • Eş
  • Kardeşler
    Zümre sistemine göre öncelik sırası vardır. Altsoy varsa üstsoy mirasçı olamaz.

📜 Atanmış Mirasçı Kimdir?

Miras bırakanın vasiyetname veya miras sözleşmesi ile belirlediği kişidir. Akraba olmak zorunda değildir. Atanmış mirasçı, mirasın tamamına veya belirli bir kısmına hak kazanabilir. Saklı paylı mirasçıların hakları ihlal edilemez.

⚠️ Muris Muvazaası Nedir?

Miras bırakanın, mirasçıyı mirastan mahrum bırakmak amacıyla yaptığı gizli bağışlardır. Genellikle satış gibi gösterilen işlemler bağış niteliğindedir. Tapu iptali ve tescil davası ile gerçek irade ortaya çıkarılır.

🏷️ Tapu İptali ve Tescil Davası Nasıl Açılır?

Muvazaalı veya haksız kazandırmalar varsa, asliye hukuk mahkemesinde açılır. Tapu kayıtları, tanık beyanları ve bilirkişi incelemesi ile desteklenir. Dava sonunda tapu mirasçının adına tescil edilir.

📁 Miras Payı Devredildiyse Geri Alınabilir mi?

Miras payı devri noter huzurunda yapılmışsa geçerlidir. Ancak baskı, aldatma, hata veya irade sakatlığı varsa iptal davası açılabilir. İptal için tanık beyanı, belge analizi ve psikolojik değerlendirme gerekebilir. Dava süresi, devrin öğrenilmesinden itibaren 1 yıldır.

📤 Mirasın Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Mirasçılar arasında anlaşma varsa paylaşım sözleşmesiyle yapılabilir. Anlaşma yoksa mahkeme, terekeyi aktif ve pasif varlıklarıyla değerlendirerek paylaşım yapar. Bilirkişi incelemesi, tapu devri ve satış işlemleri sürece dahil olabilir.

📬 Online Miras Başvurusu Yapılabilir mi?

Evet. Kenan Uysal Hukuk Ofisi, mobil uyumlu başvuru formu, WhatsApp danışma hattı ve dijital belge analizi desteği sunar. Başvuru formu üzerinden veraset ilamı, miras reddi, tenkis ve tapu davaları için ön değerlendirme yapılabilir.

📑 Miras Sözleşmesi Nedir?

Miras sözleşmesi, miras bırakan ile atanmış mirasçı arasında yapılan iki taraflı sözleşmedir. Noter huzurunda düzenlenmeli ve miras bırakanın tam ehliyetli olması gerekir. Saklı paylı mirasçılar bu sözleşmeyle mirastan çıkarılamaz.

📉 Saklı Pay İhlali Nasıl Tespit Edilir?

Vasiyetname, bağış belgeleri ve tapu kayıtları incelenerek saklı pay ihlali tespit edilir. Tenkis hesabı yapılır; önce sağlığında yapılan bağışlar, sonra ölüme bağlı tasarruflar tenkise tabi tutulur. Tanık beyanları ve bilirkişi raporları önemlidir.

🧮 Miras Payı Hesaplama Örneği Var mı?

Örnek: Miras bırakanın eşi ve 2 çocuğu varsa:

  • Eş: %25
  • Çocuklar: %37.5’er
    Altsoy yoksa ve anne-baba sağsa:
  • Eş: %50
  • Anne: %25
  • Baba: %25
    Paylar, zümre sistemine ve eşin konumuna göre değişir.

📲 E-devlet Üzerinden Miras Sorgulaması Yapılır mı?

E-devlet üzerinden veraset ilamı sorgulanabilir. Ancak belgeyi almak için noter veya mahkeme başvurusu gerekir. Ayrıca miras reddi ve vasiyetname sorgulamaları e-devlet üzerinden yapılamaz.

🧑‍⚖️ Mahkeme Süreci Ne Kadar Sürer?

Dava türüne göre değişir:

  • Veraset ilamı: 1–2 hafta
  • Tenkis ve tapu davaları: 6–18 ay
  • İzale-i şüyu: 4–12 ay
    Süre, delil durumu, bilirkişi incelemesi ve taraf sayısına göre uzayabilir.

📚 Miras Davalarında Avukat Zorunlu mu?

Zorunlu değildir. Ancak teknik süreçler, süre takibi, belge analizi ve stratejik savunma açısından avukat desteği önerilir. Özellikle muris muvazaası ve tapu davalarında uzmanlık kritiktir.

🧾 Borçlu Tereke Durumunda Ne Yapılır?

Tereke borçluysa mirasçılar mirası reddedebilir. Terekenin tespiti yapılmalı, borçlar netleştirilmeli ve 3 ay içinde sulh hukuk mahkemesine başvurulmalıdır. Aksi halde mirasçılar borçlardan sorumlu olur.

📄 Vasiyetnameye İtiraz Süresi Ne Kadardır?

Vasiyetnamenin açılmasından itibaren 1 yıl içinde iptal davası açılabilir. İtiraz gerekçeleri: şekil eksikliği, ehliyetsizlik, irade sakatlığı. Süre hak düşürücü niteliktedir.

🧑‍💼 Mirasçılar Arasında Anlaşmazlık Varsa Ne Yapılır?

Mahkeme paylaşım yapar. Uzlaşma sağlanamazsa satış yoluyla paylaşım (izale-i şüyu) gündeme gelir. Bilirkişi, tapu devri ve icra süreci devreye girer. Avukat desteği önerilir.

🧭 Yurt Dışındaki Mirasçılar Nasıl Hak Talep Eder?

Konsolosluk aracılığıyla vekalet verebilirler. Türkiye’deki işlemler avukatla yürütülebilir. Belgelerin noter onaylı ve apostilli olması gerekir. Dijital başvuru ve belge analizi mümkündür.

MİRAS HUKUKU VE HUKUKUN DİĞER ALANLARINDA BİLGİ VE DESTEK ALMAK İÇİN AVUKAT KENAN UYSAL HUKUK OFİSİ WEB SAYFASINI ZİYARET EDİN

 

 Ofisimizle iletişime geçmek ve fiziki randevu için iletişim sayfamızı inceleyin

📞 İletişim Bilgileri ve Ulaşım

🏢 Kenan Uysal Hukuk Ofisi – Kadıköy / İstanbul

🏢 Kenan Uysal Hukuk Ofisi – Şişli / İstanbul