Mirasta Denkleştirme (İade) Davası

Mirasçılar Arasında Hakkaniyet ve Eşitlik Sağlama Yolu

Denkleştirme Kavramının Tanımı ve Hukuki Temeli

Mirasta Denkleştirme, Türk Medeni Kanunu‘nun (TMK) miras hukukunda düzenlenen temel bir ilkedir. Bu ilke, miras bırakanın sağlığında bazı yasal mirasçılarına yaptığı karşılıksız kazandırmaların, diğer mirasçıların aleyhine bir dengesizlik yaratmasını engellemeyi amaçlar. Yapılan bu kazandırmalar, miras paylaşımı sırasında o mirasçının payına mahsup edilir.

Temel hedefimiz, müvekkilimizin hakkının eksiksiz tespit edilmesi ve tüm mirasçılar arasında adil bir paylaştırma dengesinin kurulmasıdır. Miras paylaşımınızdaki eşitsizlikleri gidermek için hukuki yoldan destek almak ister misiniz?

Yasal Kapsam ve İade Yükümlülüğünün Belirlenmesi

Denkleştirme kurumunun yasal dayanağı, TMK Madde 669 ve devamıdır. Kanun, özellikle altsoy (çocuk, torun) için bu karşılıksız kazandırmaları miras paylarına mahsuben iade etme yükümlülüğü getirir.

Bir kazandırmanın denkleştirmeye tabi olup olmadığı, murisin bu kazandırmayı yaparken ki niyetinin doğru yorumlanmasına bağlıdır. Örneğin, iş kurma sermayesi gibi önemli kazandırmalar iadeye tabi iken, olağan eğitim giderleri genellikle istisna tutulur. Hukuki tecrübemiz, murisin gerçek niyetini ve kazandırmanın hukuki niteliğini güçlü argümanlarla ortaya koyarak süreci yönetmektedir. Miras bırakanın niyetini ve kazandırmanın iadeye tabi olup olmadığını birlikte analiz edelim mi?

Denkleştirmeye Tabi ve Hariç Kazandırmaların Ayrımı

Denkleştirme kapsamına giren en yaygın kazandırmalar; büyük bağışlamalar, yasal mirasçıya verilen çeyiz ve iş kurması için yapılan sermaye aktarımlarıdır.

Öte yandan, TMK m. 675-676 uyarınca, örf ve âdete uygun düşen hediyeler ile makul ölçülerdeki olağan bakım ve eğitim giderleri denkleştirmeye tabi değildir. Bir kazandırmanın “olağan” olup olmadığını belirlemek, murisin ekonomik ve sosyal durumuna göre titizlikle yapılmalıdır. Bu kritik ayrımı kesinleştirmek için dava sürecinde derinlemesine inceleme yaparız. Söz konusu kazandırmanın denkleştirme yükümlülüğü doğurup doğurmadığını sizin için netleştirebilir miyiz?

Denkleştirme Yöntemleri ve Hassas Hesaplama

Denkleştirme, aynen iade veya değerinin mahsubu olmak üzere iki yöntemle gerçekleştirilebilir. En sık uygulanan yöntem, değerinin mahsubudur.

İadeye tabi kazandırmanın güncel değeri, miras bırakanın ölüm anındaki tereke (mal varlığı) değerine eklenir (zümreye dahil edilir). Daha sonra ortaya çıkan toplam değer, tüm mirasçılara payları oranında paylaştırılır ve kendisine kazandırma yapılan mirasçının payı, kendisine yapılan miktar düşülerek ödenir. Bu karmaşık matematiksel ve hukuki hesaplamaların doğru yapılması, hak kaybını önler. Miras payınızı en doğru şekilde hesaplamak için bu süreci profesyonelce yönetmemizi ister misiniz?

İspat Yükümlülüğü ve Delil Stratejisi

Mirasta Denkleştirme davası, yasal mirasçılar tarafından diğer mirasçılara karşı açılır. Bu davanın kabulü için en kritik aşama, iadeye tabi olduğu iddia edilen kazandırmanın varlığının ve denkleştirme kastıyla yapıldığının ispatlanmasıdır. Bu ispat yükümlülüğü denkleştirme talep eden mirasçının üzerindedir.

Delil toplama ve bu delilleri hukuken geçerli argümanlara dönüştürme yeteneğimiz, tapu kayıtları ve banka transferleri gibi somut delillerle davanızın gücünü artırır. Denkleştirme talebinizi en güçlü delillerle desteklemek için size özel bir delil stratejisi hazırlayalım mı?

Denkleştirme ve Tenkis Davası Arasındaki Stratejik İlişki

Mirasta Denkleştirme, yasal mirasçılar arasındaki eşitliği sağlarken; Tenkis davası, saklı paylı mirasçıların yasal haklarının korunmasına odaklanır. Bir kazandırma hem denkleştirmeye hem de tenkise konu olabilir. Bu durumda, genellikle öncelikle denkleştirme hükümleri uygulanır.

Bu iki dava türünün hukuki sonuçlarının doğru analiz edilmesi ve hangi davayı öncelikle açmanın daha avantajlı olacağının belirlenmesi, üst düzey stratejik bir karar gerektirir. Dosyanızın hem denkleştirme hem de tenkis yönünden analiz edilerek en doğru hukuki yolu belirleyelim mi?

Miras Paylaşımında Eşitliği Sağlama

Mirasta Denkleştirme davası, muris tarafından yapılan karşılıksız kazandırmaların doğru tespit edilmesi, hukuki niyetin belirlenmesi ve hesaplamaların hatasız yapılması nedeniyle büyük bir hassasiyet gerektirir.

Adil bir miras paylaşımı için gereken tüm hukuki ve hesaplama süreçlerini şeffaflıkla yöneterek, müvekkillerimizin yasal payını tam olarak almasını sağlıyoruz. Mirasınızdaki hakkaniyet sorununu çözmek için hemen danışma hizmetimizden faydalanın.

❓ Mirasta Denkleştirme (İade) Davası Sıkça Sorulan Sorular

Soru	Cevap
Mirasta Denkleştirme (İade) nedir ve amacı nedir?	Denkleştirme, miras bırakanın sağlığında özellikle altsoyuna yaptığı karşılıksız kazandırmaların, miras paylaşımında adil bir şekilde paya mahsup edilmesini sağlayan hukuki bir kurumdur. Amacı, mirasçılar arasında eşitliği sağlamaktır. Mirasınızdaki eşitlik sorununu çözmek için hemen uzman görüşü almayı düşünür müsünüz?
Denkleştirme talep etme hakkı kimlere aittir?	Bu hak, miras bırakanın yasal mirasçılarına aittir. Özellikle altsoy (çocuklar ve torunlar) arasındaki eşitsizlikleri gidermek için kullanılır. Sizin yasal mirasçı sıfatınızla denkleştirme hakkınızın olup olmadığını inceleyelim mi?
Hangi tür kazandırmalar denkleştirmeye tabidir?	Bağışlamalar, çeyiz (evlenme sırasında verilen büyük meblağlar) ve mirasçının iş kurması için yapılan sermaye aktarımları gibi önemli karşılıksız kazandırmalar iadeye tabidir. Miras bırakanın yaptığı kazandırmaların hukuki niteliğini birlikte analiz edelim mi?
Hangi kazandırmalar denkleştirmeye tabi değildir (istisnalar)?	Örf ve âdete uygun düşen hediyeler, evlenme giderleri (çeyiz değil), ve miras bırakanın ekonomik durumuna uygun ölçülerdeki olağan bakım ve eğitim giderleri iadeye tabi değildir. Sizin durumunuzdaki kazandırmanın ‘olağan’ olup olmadığını değerlendirelim mi?
Denkleştirme davasında görevli ve yetkili mahkeme neresidir?	Denkleştirme davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise genellikle miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesidir. Davanız için doğru mahkemeyi tespit ederek süreci başlatalım mı?
Denkleştirme talebi ne kadar sürede ileri sürülmelidir?	Denkleştirme hakkı, miras bırakanın ölümünden sonra mirasın açılmasıyla birlikte kullanılabilir hale gelir. Bu hak, mirasın paylaşımı devam ettiği sürece talep edilebilir. Denkleştirme hakkınızın zaman aşımına uğrama riskini kontrol edelim mi?
Denkleştirme nasıl hesaplanır?	İadeye tabi kazandırmanın değeri, miras bırakanın ölüm anındaki tereke değerine eklenir (zümreye dahil edilir). Ortaya çıkan toplam değer, yasal paylar oranında dağıtılır ve payına ekleme yapılan mirasçının payından düşülür. Bu karmaşık matematiksel süreci sizin için şeffaf bir şekilde hesaplayabilir miyiz?
İade edilecek değer hangi ana göre belirlenir?	Denkleştirmeye tabi kazandırmanın değeri, miras bırakanın öldüğü tarihteki serbest piyasa rayiç değerine göre belirlenir. Bu, değerin korunması açısından önemlidir. Mal varlıklarının değerlemesi için doğru uzmanlarla çalışmamızı ister misiniz?
Denkleştirme aynen iade (malın kendisi) yoluyla yapılabilir mi?	Hukuken aynen iade mümkün olsa da, uygulamada genellikle zorluklar yaşanır. Genellikle, kazandırmanın değeri hesaplanarak miras payından mahsup edilme yolu tercih edilir. Miras malının niteliğine göre en pratik iade yöntemini belirleyelim mi?
Denkleştirme davasında ispat yükü kime aittir?	Kazandırmanın yapıldığını ve denkleştirmeye tabi olduğunu iddia eden (talep eden) mirasçı ispat yükümlülüğünü taşır. İspat; banka kayıtları, tapu senetleri ve tanık ifadeleri gibi delillerle sağlanır. Denkleştirme iddianızı güçlendirecek delil stratejisini hemen oluşturalım mı?
Miras bırakan, denkleştirme yükümlülüğünü kaldırabilir mi?	Evet, miras bırakan (muris), bir kazandırmayı yaparken açıkça bunun denkleştirmeye tabi olmayacağını (yani miras payından mahsup edilmeyeceğini) belirterek bu yükümlülüğü kaldırabilir. Murisin bu konudaki yazılı veya sözlü beyanlarını araştıralım mı?
Denkleştirme ile Tenkis Davası arasındaki fark nedir?	Denkleştirme, yasal mirasçılar arasındaki eşitliği sağlarken; Tenkis, saklı paylı mirasçıların (eş, altsoy, ana-baba) saklı paylarını korumayı amaçlar. Amaç ve kapsamları farklıdır. Sizin durumunuzda hem denkleştirme hem de Tenkis davası açılması gerekiyor mu, analiz edelim mi?
Denkleştirme davası İzale-i Şüyu (Ortaklığın Giderilmesi) davasını nasıl etkiler?	Denkleştirme talebi, terekenin toplam değerini etkilediği için, İzale-i Şüyu davasının sağlıklı yürüyebilmesi ve payların doğru hesaplanabilmesi için denkleştirme meselesinin öncelikle çözülmesi gerekir. Paylaşım davası öncesinde denkleştirme talebinizin stratejik önemini değerlendirelim mi?
Mirasçılık belgesi (Veraset İlamı) alınmadan dava açılabilir mi?	Hayır, denkleştirme davasının açılabilmesi için öncelikle kişinin yasal mirasçı sıfatının ve payının belirlenmesi amacıyla mirasçılık belgesinin alınması zorunludur. Mirasçılık belgeniz yoksa, bu işlemi hızla başlatalım mı?
Dava masrafları ve vekalet ücretleri kim tarafından karşılanır?	Bu dava çekişmeli bir yargılama olduğu için, genellikle davayı kazanan tarafın masrafları (vekalet ücreti dahil), kaybeden tarafa yükletilir. Ancak hakim takdiri de önemlidir. Davanın tahmini maliyetleri ve riskleri hakkında detaylı bilgi vermek isterim.