⚖️ Tenkis Davası(Saklı Payın Korunması)

Mirasçının Dokunulmaz Hakkını Geri Alma Yolu

Tenkis Davası Nedir ve Temel Hukuki Amacı

Tenkis Davası, Türk Medeni Kanunu‘nun (TMK) miras hukukunda düzenlenen ve miras bırakanın (murisin) ölümünden önceki tasarruflarıyla (bağışlama, vasiyetname gibi) kanunla koruma altına alınan yasal mirasçıların saklı paylarını ihlal etmesi durumunda açılan bir davadır. Bu davanın temel amacı, saklı paylı mirasçının, miras bırakanın tasarruf özgürlüğünün ötesine geçen bu hukuka aykırı kazandırmaların, saklı payı karşılayacak ölçüde tenkis edilmesini (kesilmesini) ve bu kısmın terekeye geri dönmesini sağlamaktır.

Bu dava, mirasçıların en temel anayasal haklarından birini, yani dokunulmaz kabul edilen paylarını koruma altına alır. Hukuk büromuz, müvekkilimizin saklı payının ne kadar olduğunu kesin olarak hesaplayarak, bu hakkı ihlal eden tüm tasarrufları tespit eder ve yasal sınırlar içinde geri alınmasını güvence altına alır. İzlediğimiz hukuki yol haritası, müvekkillerimizin mali ve hukuki haklarının tam olarak iadesini hedefler. Saklı payınızın ihlal edilip edilmediğini analiz etmeye hemen başlayalım mı?

Saklı Pay Kavramı ve Kimler Saklı Paylı Mirasçıdır?

Saklı pay, kanun koyucu tarafından belirli mirasçılar için miras bırakanın serbestçe tasarruf edemeyeceği, dokunulmaz kabul edilen minimum miras payıdır. Miras bırakanın yaptığı tüm tasarruflar, ancak bu saklı paylar ödendikten sonra kalan tasarruf edilebilir kısım üzerinden yapılabilir.

Saklı paylı mirasçılar (TMK m. 506) kanunla net olarak belirlenmiştir. Bu mirasçıların kimler olduğu ve onlara tanınan koruma oranı, Tenkis davasının temelini oluşturur. Bu oranların doğru hesaplanması, davanın başarısı için ilk ve en kritik adımdır. Ekibimiz, mirasçı zümresine ve sağ kalan eşin medeni durumuna göre saklı pay oranlarını kesin bir dille belirler.

Aşağıdaki tablo, Türk Medeni Kanunu’na göre belirlenen ve mirasçı zümresine göre uygulanan Saklı Pay Oranlarını göstermektedir:

Sizin durumunuzda saklı pay oranınızın tam olarak ne kadar olduğunu öğrenmek ister misiniz?

Tenkis Davasına Konu Olan Tasarruflar ve Türleri

Tenkis davasına konu olabilecek tasarruflar, miras bırakanın ölümünden önce yaptığı ve saklı payı ihlal eden tüm karşılıksız kazandırmalardır. Bu tasarrufların tespiti, davanın kapsamını belirler.

Tasarruflar başlıca iki ana başlıkta incelenir: Ölüme Bağlı Tasarruflar ve Sağlar arası Karşılıksız Kazandırmalar. Ölüme bağlı tasarruflar, vasiyetnameler ve miras sözleşmeleri gibi murisin ölümünden sonra sonuç doğuracak hukuki işlemlerdir. Bu tür tasarruflar, genellikle mirasçılar arasında en büyük anlaşmazlık kaynağını oluşturur.

Sağlar arası karşılıksız kazandırmalar ise miras bırakanın hayattayken yaptığı önemli bağışlamaları kapsar. Bunlar, miras bırakanın ölümünden bir yıl öncesine kadar yaptığı bağışlamalar veya saklı pay kurallarını etkisiz kılmak amacıyla yaptığı açık bağışlamalardır (TMK m. 565).

Bir kazandırmanın tenkise tabi olup olmadığını anlamak, murisin niyetini ve işlemin yapıldığı tarihi derinlemesine incelemeyi gerektirir. Miras bırakanın mal kaçırma amacıyla yaptığı satışların dahi (muvazaa iddiasıyla) tenkis davasına konu edilebilmesi mümkündür. Hukuki analizimiz, bu tasarrufların gerçek amacını ortaya çıkarır. Miras bırakanın yaptığı hangi tasarrufların tenkise tabi olduğunu analiz edelim mi?

Tenkis Hesaplama Yöntemi ve Hukuki Sıralama Prosedürü

Tenkis davasında hesaplama, hukuki karmaşıklığı nedeniyle yüksek düzeyde bir uzmanlık ve hassasiyet gerektirir. Hatalı bir hesaplama, mirasçıya eksik pay iadesine veya davanın reddine neden olabilir. Hesaplamada izlenen temel adımlar ve kanuni sıralama, Yargıtay içtihatlarına uygun olarak titizlikle uygulanır.

Hesaplamanın başlangıcı, Net Tereke Tespiti ile olur: Murisin ölüm anındaki aktifleri toplanır, borçları çıkarılır. Ardından, tenkise tabi tüm karşılıksız kazandırmaların değeri (ölüm tarihindeki rayiç bedelle) net terekeye eklenerek Tasarruf Edilebilir Kısım hesaplanır. Bu toplam değer üzerinden mirasçıların saklı payları belirlenir ve yapılan kazandırmaların saklı payı ne kadar ihlal ettiği tespit edilerek tenkis işlemine başlanır.

Tenkis işleminde, kanun ve Yargıtay kararlarına göre kesinlikle uyulması gereken bir sıra vardır (TMK m. 570): Önce ölüme bağlı tasarruflar tenkis edilir. Ardından, en yeniden en eskiye doğru olmak üzere sağlar arası karşılıksız kazandırmalar kesilir. Bu sıralama, kimin payından ne kadar kesinti yapılacağını belirler ve sürecin adil ilerlemesi için esastır. Bu karmaşık hesaplama ve sıralama sürecini sizin için şeffafça yürütebilir miyiz?

Tenkis Davasında Zamanaşımı Süreleri ve Süreç Yönetimi

Tenkis davası açma hakkı, davacının saklı payının ihlal edildiğini kesin olarak öğrendiği tarihten itibaren bir (1) yıl içinde kullanılmalıdır. Bu bir yıllık süre, hak kaybını önlemek adına azami dikkat gerektirir.

Bunun yanı sıra, hukuki güvenlik ilkesi gereği, her halükarda vasiyetnamelerde miras bırakanın ölüm tarihinden, diğer tasarruflarda ise tasarrufun yapıldığı tarihten itibaren on (10) yıl geçmekle dava hakkı mutlak zamanaşımına uğrar (TMK m. 571).

Bu süreler hak düşürücü olup, kaçırılması durumunda telafisi mümkün olmayan hak kayıplarına yol açar. Bu nedenle, olası bir ihlal şüphesi doğar doğmaz hukuki sürece başlanması şarttır. Hukuk büromuz, zamanaşımı riskini ortadan kaldıracak şekilde hızlı ve doğru adımlar atarak hak kaybını önler ve müvekkillerimizin yasal süreler içinde hareket etmesini sağlar. Tenkis davanızı açma sürenizin dolup dolmadığını acilen kontrol etmek ister misiniz?

 Saklı Payınızın Mutlak Koruması ve Hukuki Güvence

Tenkis Davası, miras hukukunun en karmaşık hesaplama ve strateji gerektiren alanlarından biridir. Gerçek bir mirasçının, miras bırakanın tasarruf özgürlüğünü aşan eylemleri karşısında yasal haklarını koruma altına almasını sağlar. Saklı payın doğru hesaplanması, tasarrufların tenkis sırasına uygun kesilmesi ve zamanaşımı sürelerinin takibi, bu davanın başarılı sonucunu belirleyen temel faktörlerdir.

Miras mallarınız üzerindeki dokunulmaz hakkınızı geri almanız, detaylı bir ön analiz, kusursuz bir hesaplama ve kararlı bir dava takibi gerektirir. Büromuz, bu karmaşık süreçleri profesyonelce yöneterek, müvekkilimizin kaybettiği miras hakkını eksiksiz almasını sağlar. Saklı pay ihlali nedeniyle kaybettiğiniz miras hakkınızı geri almak için kararlı bir hukuki süreci başlatmaya ne dersiniz?